Siciliaanse streekproducten
Sommige producten en ingrediënten zijn slechts in bepaalde plaatsen op, of in enkele regio’s van Sicilië te vinden. Op deze pagina vind je informatie over enkele van deze Siciliaanse streekproducten:
Aglio rosso di Nubia
Fagiolo badda di Polizzi
Mandarino tardivo di Ciaculli
Manna delle Madonie
Melone purceddu d’Alcamo
Pane nero di Castelvetrano
Provola delle Madonie
Sale marino artigianale di Trapani
Susine bianche di Monreale
Vastedda del Belice
Siciliaanse streekproducten
Sommige producten en ingrediënten zijn slechts in bepaalde plaatsen op, of in enkele regio’s van Sicilië te vinden. Op deze pagina vind je informatie over enkele van deze Siciliaanse streekproducten:
Aglio rosso di Nubia
Fagiolo badda di Polizzi
Mandarino tardivo di Ciaculli
Manna delle Madonie
Melone purceddu d’Alcamo
Pane nero di Castelvetrano
Provola delle Madonie
Sale marino artigianale di Trapani
Susine bianche di Monreale
Vastedda del Belice
Aglio rosso di Nubia
De aglio rosso di Nubia (rode knoflook van Nubia) wordt gekenmerkt door een scherpe smaak en een doordringend aroma en wordt in veel typisch lokale gerechten, zoals pasta al pesto Trapanese gebruikt. De rode knoflook wordt geteeld in de provincie Trapani en met name in de plaatsen Erice, Paceco, Trapani, Buseto Palizzolo en natuurlijk in Nubia, dat in het Siciliaanse dialect bekend staat als “u paisi di l’agghi“, ofwel het “knoflookplaatsje”. Om de rode knoflook te promoten, wordt er elk jaar in de maand juli in Nubia de sagra Rosso aglio, bianco sale georganiseerd (zie agenda).
Fagiolo badda di polizzi
De fagiolo badda di polizzi is een tweekleurige boonsoort, die al sinds de 19e eeuw in de plaats Polizzi Generosa in het Parco delle Madonie wordt geteeld. “Badda” is Siciliaans voor “palla” (bal) en verwijst dus naar de ronde vorm van de boon. De boon is ivoorkleurig met een roze, oranje of donkerpaarse tekening en wordt gekookt of gedroogd in lokale gerechten verwerkt, zoals tagliatelle di casa con i fagioli verdi e picchi pacchio (tagliatelle met bonen en verse tomaat), fasoli chi finucchieddi (een soort soep met bonen, wilde venkel en zwoerd), maar met name in het gerecht “u cunigghiu“, dat letterlijk “het konijn” betekent, maar waar gek genoeg geen konijn in zit. Dit eenvoudige gerecht wordt gemaakt met tonijn, klipvis en groenten en kan het best worden vergezeld met een redelijk jonge Nero D’Avola (rode wijn).
Mandarino tardivo di ciaculli
Lang geleden was de Conca d’Oro, de laagvlakte die van Villabate tot Sferracavallo om Palermo loopt, bezaaid met boomgaarden. Deze mythische plek en een paradijs voor reizigers is bejubeld door menig schrijver en poëet. In de laatste 50 jaar is circa 80% door overstromingen verloren gegaan, maar de boomgaarden met mandarijnenbomen in de plaatsjes Ciaculli en Croceverde Giardina zijn intact gebleven. In dit gebied ontstond in de jaren ’40 van de vorige eeuw een nieuwe variant van de Avana mandarijn, die pas in de periode van januari tot maart rijp is. Deze “mandarino tardivo” (letterlijk “late mandarijn”) is erg zoet en sappig, heeft weinig pitten en een dunne schil.
Manna delle madonie
Manna is een natuurlijke zoetstof, die wordt gewonnen uit de boomsappen van de Siciliaanse es. Deze bomen groeien bijna nog uitsluitend in het gebied rond de dorpjes Pollina en Castelbuono. Zodra de boomsappen in contact komen met zonlicht, worden deze hard en wordt het resultaat manna genoemd. De kwaliteit van de manna hangt af van de wijze waarop deze is gewonnen. De beste en duurste variant is de manna cannolo die als een stalactiet aan de bomen hangt en niet in aanraking komt met de bast van de boom. Manna wordt eerst 24 tot 36 uur in de schaduw en vervolgens gedurende een week in de zon gedroogd, waarna je het puur kunt eten of in dolci (zoete lekkernijen) kunt verwerken. Bij de bekendste pasticceria (soort banketbakker) van Sicilië, Fiasconaro in het plaatsje Castelbuono, kun je terecht voor de heerlijkste dolci met manna, zoals de Torroncini alla manna. Manna bevat weinig glucose en fructose en is daarom ook geschikt voor diabetici.
Melone purceddu d’alcamo
De melone purceddu d’Alcamo is een ovale meloen met een rimpelige, donkergroene schil en wit en sappig vruchtvlees, die met name in de plaatsen Alcamo, Castellammare del Golfo, Calatafimi, Camporeale, Roccamena en San Giuseppe Jato wordt geteeld. De meloenen worden in augustus geoogst, waarna ze in een droge, geventileerde ruimte worden opgehangen om te rijpen. De meloenen worden tijdens het rijpingsproces steeds zoeter en kunnen nog tot eind december (en soms nog later) worden gegeten. Ze worden daarom ook wintermeloenen genoemd. De melone purceddu is heerlijk als tafelfruit, maar wordt ook verwerkt in ijs en in de Sicilaanse granita (zie de Siciliaanse keuken).
Pane nero di Castelvetrano
Pane nero, letterlijk “zwart brood”, is een rond, donker, koffiekleurig brood dat in het plaatsje Castelvetrano in houtovens wordt gebakken. Het deeg wordt gemaakt met water, zout, gist en twee graansoorten, de Russulidda en de Tumminia (maïsmeel). De houtoven wordt opgestookt tot 300° Celsius. Zodra de vlammen gedoofd zijn, wordt de oven schoongeveegd met een bezem die van de bladeren van de palma nana (Siciliaanse dwergpalm) is gemaakt. Vervolgens worden de deegballen in de oven geschoven. Het brood is klaar, zodra de oven is afgekoeld. Pane nero bestaat in diverse varianten, waaronder die met gedroogde tomaat of olijven. Lunchtip: Pane nero met olijfolie extravergine, zout, oregano, tomaat, lokale kaas, zoals primosale of Vastedda della Valle del Belice, ansjovis en basilicum!
In Balestrate maakt bakkerij Cottone pane nero.
Provola delle madonie
De Provola delle Madonie is een typische, van koeienmelk gemaakte kaas met een gladde, lichtgele korst. De provola is herkenbaar aan de bijzondere vorm, min of meer peervormig met een bolletje aan de bovenkant, die ontstaat door de wijze waarop men de kaas laat rijpen. De provola wordt namelijk in een koele, geventileerde ruimte aan een touwtje opgehangen en is 10 tot 15 dagen later geschikt voor consumptie. De Provola delle Madonie is een compacte, zachte en elastische kaas met een licht zoete en delicate smaak. Wijntip: de Inzolia gaat goed samen met de verse provola, terwijl de Nero D’Avola een betere keus is, als je een lichtgerookte provola hebt uitgekozen.
Sale marino artigianale di trapani
Sale marino artigianale di Trapani is zeezout dat in de zoutpannen tussen Marsala en Trapani wordt gewonnen (zie bezoektips). De zon verdampt het water dat door diverse zoutpannen wordt geleid, totdat er bijna alleen maar zout overblijft. Dit wordt vervolgens met de hand uit de laatste zoutpan geschept en op de kant gedurende een jaar in pyramidevormige hopen aan de lucht blootgesteld. Het zeezout van Trapani bevat meer kalium en magnesium en minder natriumchloride dan standaard tafelzout en is hier in elke supermarkt en specialiteitenwinkel te koop.
Susine bianche di monreale
In de tuinen van de Conca d’Oro, rondom Palermo, werden lang geleden meer dan 10 soorten susine biache (gele pruimen) geteeld. Met name door de uitbreiding van de stad, zijn echter veel boomgaarden en daarmee diverse pruimensoorten verloren gegaan. In en om Monreale worden nog twee soorten gele pruimen geteeld, de Sanacore en de Ariddu ‘i core. Beide pruimensoorten zijn klein en erg zoet en worden in juli en augustus geoogst. Vroeger werden de Ariddu ‘i core pruimen stuk voor stuk ingepakt in wit papier en in strengen van 10 stuks in een koele ruimte opgehangen. De pruimen droogden vervolgens uit, maar de smaak en geur ervan bleef bewaard. De gedroogde pruimen konden nog tot en met de kerstperiode worden gegeten.
Vastedda del belice
De Vastedda del Belice is een van de weinige, zo niet de enige schapenkaas met een geknede wrongel (verkregen uit gestremde melk waarvan de wei grotendeels is afgescheiden). De kaas is compact en licht zurig en heeft hier en daar strepen door de ambachtelijke bereiding. Vroeger werd de kaas gemaakt door “mislukte” geiten- en schapenkaas onder hoge temperaturen te recyclen. De naam vastedda komt dan ook vermoedelijk van “vasta” (in Italiaans: guasta), dat “gebroken / bedorven” betekent. Nu wordt de kaas echter uitsluitend nog van verse schapenmelk gemaakt. De vastedda kan worden gegeten met wat olijfolie, tomaat en basilicum, maar wordt ook in diverse typisch Siciliaanse gerechten gebruikt, zoals in de pani cunzatu (lokaal brood, belegd met tomaat, ui, ansjovis en kruiden).
