Bezoektips: bezienswaardigheden op Sicilië
Diverse volkeren, zoals de Romeinen, Grieken, Elymiërs en Arabieren hebben allemaal hun sporen nagelaten op het zonnige eiland Sicilië. Vanuit Balestrate, Castellammare del Golfo en Trappeto kun je eenvoudig de mooiste culturele bezienswaardigheden op Sicilië bezoeken.
Op deze pagina vind je informatie over Agrigento, Caccamo, Calatafimi, Cefalù, Erice, Gibellina, Marsala en de saline, Monreale, Montelepre, Palermo, Salemi, Scopello, Segesta, Selinunte, Solunto en Caccamo.
Bezoektips: bezienswaardigheden op Sicilië
Diverse volkeren, zoals de Romeinen, Grieken, Elymiërs en Arabieren hebben allemaal hun sporen nagelaten op het zonnige eiland Sicilië. Vanuit Balestrate, Castellammare del Golfo en Trappeto kun je eenvoudig de mooiste culturele bezienswaardigheden op Sicilië bezoeken.
Op deze pagina vind je informatie over Agrigento, Caccamo, Calatafimi, Cefalù, Erice, Gibellina, Marsala en de saline, Monreale, Montelepre, Palermo, Salemi, Scopello, Segesta, Selinunte, Solunto en Caccamo.
Bezienswaardigheden op de kaart van Sicilië
Segesta
Vlakbij Balestrate, Trappeto en Castellammare del Golfo ligt Segesta, dat je eenvoudig via de Autostrada (autosnelweg A29) of via de mooiere binnendoorweg, de SS113, kunt bereiken. De grote trekpleisters zijn de Dorische tempel en het theater dat dateert uit de 3e eeuw voor Christus. Het zijn de enige overblijfselen van de door de Elymiërs gestichte stad. Dit volk, dat gevlucht was nadat Troje was verwoest, maakte met de hulp van o.a. de Grieken en later de Romeinen van Segesta een invloedrijke stad en een belangrijke rivaal van Selinunte, dat na een waar slagveld in 409 voor Christus werd verwoest. De tempel bevindt zich op een fantastische locatie, onderaan de Monte Barbaro en is nog in prima staat. Het binnenwerk ontbreekt en gezien het feit dat hiervan ook nooit overblijfselen zijn gevonden, gaat men ervan uit dat de tempel nooit is voltooid. Het is in ieder geval een wonder dat hij de diverse plunderingen heeft overleefd.
Erice
Hoog boven op de rots Monte Erice, op 750 meter boven zeeniveau, ligt het pittoreske Erice met zijn vele Middeleeuwse kerken. De bekendste is de Chiesa Matrice gewijd aan de Maria-hemelvaart en gebouwd in 1314. De kerk heeft een losse klokkentoren, de campanile, die na de bouw in 1312 in eerste instantie dienst deed als uitkijktoren. Je kunt deze toren tegen betaling beklimmen, wat door het fantastische uitzicht op Trapani en Marsala en haar zoutvlakten (saline) zeker de moeite waard is. Wij raden je sowieso aan om een passe-partout aan te schaffen. Zo kun je voor 5 Euro per persoon de diverse belangrijke bezienswaardigheden bezoeken.
Van oudsher wordt het stadje beschermd door de grote stadsmuren en het Normandische kasteel Pepoli e Venere dat ’s avonds romantisch is verlicht. Aan de kant van de Torretta Pepoli (zie foto), In de zomermaanden zijn er diverse middeleeuwse feesten, concerten, ballet- en (poppen-) theatervoorstellingen en processies. Deze maken een bezoek aan Erice nog aantrekkelijker! Je kunt Erice met de auto bereiken, maar je kunt ook de funivia (kabelbaan) nemen, die je vanaf Trapani tot aan de ingang van Erice brengt (zelfs tot na middernacht). In dit geval kun je de auto in Trapani parkeren, wat zeker in de drukke zomermaanden geen slecht idee is. TIP: Op de onze blog vind je diverse foto’s van dit mooie plaatsje.
Selinunte
Selinunte, of Selinous in de tijd van de Grieken, is bij veel toeristen bij lange na niet zo bekend als bijvoorbeeld Agrigento, een van de bekendste bezienswaardigheden op Sicilië. Selinunte was ooit een stad van betekenis, maar werd uiteindelijk door aanvallen van de Carthagers gereduceerd tot een plaats van weinig belang. Door de diverse opgravingen is Selinunte echter weer heel belangrijk geworden. Het is zelfs het grootste archeologische park van Europa! Op de prachtige locatie aan zee tref je o.a. de overblijfselen aan van zes grote dorische tempels en die van het stadje zelf. Selinunte is goed te combineren met Agrigento: Je kunt in de ochtend de Valle dei templi bezoeken en in de middag doorrijden naar Selinunte. Blijf je er tot laat in de middag, dan zul je zien dat het avondrood de locatie nog indrukwekkender maakt.
Marsala en de saline
Marsala ligt op het uiterste zuid-westelijke puntje van Sicilië en staat bekend om de heerlijkste wijnen. Het oude centrum van de kustplaats werd in de Tweede Wereldoorlog voor een groot deel verwoest. De naam komt van het Arabische Mars-el-Allah, dat haven van God betekent. De haven van Marsala speelde een belangrijke rol in de geschiedenis van de stad, omdat Garibaldi er met zijn 1000 man in 1860 aan land kwam om Sicilië te veroveren.
Je kunt Marsala het best overdag bezoeken, want ’s avonds is het er behoorlijk stil. Overdag is het echter een levendige stad en een bezoek aan de markt tussen de Piazza Addolorata en de Piazza del popolo is zeker de moeite waard. Er zijn twee belangrijke musea. Een ervan is het archeologische museum van Capo Lilybeo dat aan de kust ligt en waar je de overblijfselen van een schip daterend uit de 3e eeuw voor Christus en de lading, bestaande uit munten en kruiken, kunt bekijken. Het museum ligt dichtbij de uiterste punt van Sicilië en op 100 meter afstand tref je twee wijnhandelaren aan waar je gratis Marsala, Zibbibo of Crema di Mandorla kunt proeven. Ook kun je diverse wijnhuizen bezoeken, zoals de beroemde Cantine Florio en de Donnafugata. Tijd voor een bezoek aan de saline! De saline zijn zoutpannen waar zout wordt gewonnen door middel van verdamping van het zeewater. Indien je vanaf Marsala in de richting van Trapani rijdt en de bordjes saline volgt, kom je uit op de weg die je langs de kust naar de zoutpannen brengt. Je ziet het azuurblauwe water van de Middellandse Zee waartegen de Egadische eilanden Favignana, Levanzo en Marettimo afsteken. Daarnaast zie je er ook enkele kleinere eilanden, zoals Mozia, dat je vanaf de saline met een klein bootje kunt bereiken. Dit gebied is overigens erg in trek bij surfers en andere watersporters, want er staat altijd een prima wind om de sport te kunnen beoefenen. Door deze frisse wind kun je dit uitstapje in het bijzonder op de warmere dagen maken, zodat je heerlijk kun uitwaaien! Het gebied wordt gekenmerkt door de typische Spaanse molens, waarvan één een zoutmuseum herbergt. Vlakbij het zoutmuseum bevindt zich een klein barretje waar je behalve van een drankje ook van een prachtige zonsondergang kunt genieten.
Solunto
Solunto is niet een van de bekendste bezienswaardigheden op Sicilië, maar is zeker een bezoek waard. Deze door de Feniciërs gestichte plaats, is gelegen op een rots die boven het water uitsteekt. Je hebt er dan ook een prachtig uitzicht op zee! Solunto was een belangrijke nederzetting van de Carthagers, totdat zij in 254 voor Christus door de Romeinen werden verjaagd.
Van de oorspronkelijke stad resten de ruïnes van enkele muren en die van een lijnrecht stratenplan. Vlakbij het belangrijkste kruispunt staan de resten van een patricierswoning waar je nog enkele mozaïeken en fresco’s kunt bewonderen. Via de hoofdstraat kom je bij de overblijfselen van de agora (plein/ontmoetingsplaats), een theater en een waterput. Van het gymnasium is een deel van de zuilengalerij bewaard gebleven. In het museum aan de ingang van het park worden diverse archeologische vondsten tentoongesteld.
Monreale
Het plaatsje Monreale is bekend om de schitterende kathedraal die in opdracht van Willem II werd gebouwd. De bouwwerkzaamheden begonnen in 1172 op de plaats waar zijn vader, Willem I, een schat zou hebben begraven. De locatie werd getoond door de heilige Maagd die aan Willem II verscheen tijdens een jachtpartij. De duomo di Monreale is de perfecte synthese tussen Byzantijnse, Normandische en Arabische architectuur. De 18e eeuwse portiek aan de zuidkant van de dom wordt door twee torens geflankeerd. Een van deze werd beschadigd tijdens een blikseminslag in 1807 en dat is nog steeds te zien. De deurpanelen in de portiek zijn van de hand van Bonanno di Pisa en zijn gemaakt in de 12e eeuw.
De kathedraal is van binnen nog veel indrukwekkender: het duurde bijvoorbeeld 15 jaar voordat de mozaïekcyclus klaar was. Het resultaat is er dan ook naar! Indien je aan de zuidzijde om de dom heenloopt, kom je via een binnenplaats aan de achterkant van het klooster. Het pleintje waar je op uitkomt, wordt gekenmerkt door grote, typische bomen (de ficus magnolioides) waarvan de wortels voor een groot deel boven de grond zichtbaar zijn. Je hebt hiervandaan een prachtig uitzicht over Palermo (fotomoment). Een bezoek aan Monreale is goed te combineren met een bezoek aan Palermo. Op de pagina’s met autoroutes staat een routebeschrijving die je via de bergen naar Monreale brengt. Dit is naast de mooiste, eveneens de snelste route naar Monreale. TIP: bekijk foto’s van de prachtige kathedraal van Monreale op onze blog.
Palermo
De hoofdstad van de regio Sicilië (en met meer dan 750.000 inwoners de op vier na grootste stad van Italië) is rijk aan kunst en cultuur. Het is onmogelijk om in één dag alle bezienswaardigheden te bezoeken, maar het is wel direct duidelijk dat de diverse volkeren die Sicilië hebben overheerst, hun stempel op de stad hebben gedrukt. Je vindt er dan ook een interessante mix van gebouwen en monumenten in diverse bouwstijlen (Normandisch, Arabisch, Barok, enz.) uit diverse belangrijke perioden uit de Palermitaanse geschiedenis. Belangrijke bezienswaardigheden in deze stad zijn: het Palazzo dei Normanni (Palazzo Reale), de kathedraal, de Quattro canti het Teatro massimo, het Politeama theater, Piazza marina, het bekende park vlakbij de kust met de Santa Maria della Catena, de Palazzo Abatellis en het teatro / museo dei puppi (poppentheater met typisch Siciliaanse marionetten, de puppi), de catacomben, de botanische tuin en ga zo maar door.
We hebben een fototour door Palermo gemaakt. Bekijk hier deel 1.
Cefalù
Cefalù is een prachtige kustplaats aan de oostkant van Palermo. De in de 12e eeuw gebouwde Normandische kathedraal zie je al van verre op de steile helling liggen. Het plaatsje heeft door de smalle straatjes een middeleeuws karakter. Dit wordt versterkt door de bijzondere Porta Marina, de enige overgebleven originele toegangspoort van Cefalù, met een schitterende doorkijk naar zee en de middeleeuwse wasplaats waar de vrouwen van het dorp tot voor kort nog hun was kwamen doen. De kathedraal is te bezichtigen tussen 08:00-12:00 en 15:30 en 19:00 uur.
Als je een fantastisch uitzicht op het kustplaatsje wilt hebben, kun je de Rocca beklimmen, waar je o.a. ook de overblijfselen van een 13e eeuws kasteel ziet staan.
Caccamo
Op Sicilië staan meer dan 200 kastelen! Een van de mooiste is het Normandische kasteel van Caccamo. Dit bevindt zich op een grote rots en biedt een prachtig uitzicht op de vallei. Vlakbij de eerste toegangspoort hebben enkele bewoners van Caccamo een huisje op authentieke wijze ingericht. Dit kleine museum wordt beheerd door een groep plaatselijke vrijwilligers en indien je dat wilt, leiden ze je rond en vertellen de mooiste verhalen over vroeger. Je zult je in ieder geval verbazen over de kleine ruimte die plaats moest bieden aan een complete familie. Na een bezoek aan dit huisje is er de gelegenheid om enkele typische streekproducten te kopen.
Er is een klein toeristisch punt, waar een enthousiaste bioloog zijn best doet om heel Sicilië te promoten. Hij geeft je graag tips over de diverse bezienswaardigheden in en rond Caccamo en vertelt je ook waar je tegen een aantrekkelijke prijs heerlijk kunt eten. Het plaatsje Caccamo telt voor het aantal inwoners, ca. 8500 personen, opvallend veel kerken: 46! Niet elke kerk is meer te bezoeken, want enkele zijn in de loop der tijd vervallen of verkocht en dienen nu een ander doel. De dom van Caccamo, gewijd aan San Giorgio en gebouwd op een structuur die nog uit de tijd van de Noormannen stamt, werd gerenoveerd in 1477 en uitgebreid in het jaar 1615. De kerk bevat talrijke kunstwerken waaronder ook een schilderij van de Nederlandse schilder Simone de Wobreck (Haarlem). Andere kerken die het vermelden waard zijn, zijn de parochiekerk SS. Annunziata en de San Benedetto alla Badia die wordt gezien als de mooiste kerk van Caccamo met schitterende barokke kunst. In de vallei van Caccamo ligt het grootste kunstmatige meer van Sicilië. Je bereikt dit meer via de Ponte Chiaramontano, een 12e eeuwse brug over de rivier de San Leonardo. De brug is vernoemd naar de toenmalige heer en meester van Caccamo, Manfredi I Chiaramonte, die de ponte liet bouwen nadat hij het kasteel van de burchtplaats had laten versterken.
Montelepre
Het gebied bij Montelepre was in de 15e Eeuw een zeer vruchtbaar gebied. In 1429 werd het gekocht door de bisschop van Monreale. Aangezien er veel bandieten in het gebied de rust verstoorden en er veel groente en fruit van het land werd gestolen, liet de bisschop in 1435 een uitkijktoren bouwen, die permanent werd bemand. De toren, Torre Ventimiglia genoemd, gaf een veilig gevoel aan de bewoners van het gebied, die daarom hun woningen rondom de grote stenen uitkijktoren begonnen te bouwen. Het plaatsje Munchilebbi, later “Montelepre”, was geboren!
Montelepre werd in de jaren na de Tweede Wereldoorlog bekend als thuisbasis van de bandiet Salvatore Giuliano, die streed voor een onafhankelijk Sicilië. In Montelepre zijn nog diverse monumenten te vinden ter nagedachtenis aan de politieagenten, carabinieri en soldaten die destijds door Giuliano en zijn mannen werden gedood. Van de diverse routes naar Montelepre is die via de kustweg van Castellammare del Golfo naar Terrasini absoluut de mooiste. Je komt via een slingerweg in het in de bergen gelegen plaatsje met smalle straatjes en diverse uitkijkpunten. In de Middeleeuwse toren zijn foto’s uit de periode van Giuliano tentoongesteld. Je hebt er eveneens een fantastisch uitzicht. Via een bergweg kun je naar het plaatsje Carini rijden. Halverwege is er gelegenheid om een bergwandeling op de Monte Saraceno te maken, of om te picknicken in het van tafels en vaste barbecues voorziene Bosco di Santa Venera op de Montagna Longa.
Gibellina en Gibellina Nuova
Het op een helling gelegen plaatsje Gibellina werd in 1968, toen een zware aardbeving de Valle del Belice trof, volledig verwoest. Na de ramp stonden van het plaatsje letterlijk nog slechts enkele muren overeind. De kunstenaar Alberto Burri heeft van de overblijfselen van Gibellina een groot kunstwerk gemaakt. Grote betonnen plateaus geven nu aan waar vroeger de huizen hebben gestaan. Om dit monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers te bezoeken, moet je de bordjes “Ruderi di Gibellina” volgen.
Gibellina nuova
Men besloot het plaatsje 18 kilometer verderop, op een vlakker stuk grond te herbouwen. Dit nieuwe Gibellina, dat de naam Gibellina nuova kreeg, is een lust voor het oog: door de vele kunstwerken en bijzondere gebouwen lijkt Gibellina wel één groot openluchtmuseum. TIP: Bekijk meer foto’s van de ruderi van Gibellina op onze blog.
Scopello
Scopello (van het Griekse skopelos, dat klif betekent) bevindt zich vlakbij zee, op een helling van de Monte Sparagio. Vanuit het plaatsje heb je uitzicht op het natuurreservaat Lo Zingaro en de Golfo di Castellammare. Scopello was vroeger beroemd om de tonijnvisserij. De tonijnvangst is nu echter niet meer dan een vage herinnering aan het verleden. Toch heeft Scopello, ongetwijfeld dankzij zijn kleine omvang, zijn authentieke sfeer weten te bewaren. In Scopello vind je een mooie baglio uit de 16de eeuw, die onderdak biedt aan keramiekboetiekjes, een bar en een restaurant in de schaduw van een grote eucalyptus. De bakker van het plaatsje bakt zijn brood in de houtoven en zijn bakkerswinkel is hèt adres voor de pani cunzatu, een typisch lokaal brood dat wordt belegd met o.a. tomaat, ui, olijven, ansjovis en kruiden, of de sfincione, het heerlijke Siciliaanse equivalent van de alom bekende pizza.
Aan de voet van het dorp bevindt zich de tonnara. Je kunt hier niet alleen zwemmen, maar je vindt er ook sporen van een activiteit Lees meer over Scopello op onze blog.
Agrigento
Agrigento werd door de Grieken gesticht en droeg de naam Akragas. Helaas werd de prachtige stad grotendeels verwoest door de Carthagers onder leiding van Hannibal Mago. Er zijn echter nog diverse tempels bewaard gebleven in de Valle dei templi. Deze tempelvallei is een van de bekendste bezienswaardigheden op Sicilië. Het gebied met archeologische vondsten is erg groot en je treft er een door vrijwilligers onderhouden tuin aan met zeldzame planten.
Agrigento is goed te combineren met een bezoek aan het archeologische park van Selinunte: Je kunt in de ochtend de Valle dei templi bezoeken en in de middag doorrijden naar Selinunte. Blijf je er tot laat in de middag, dan zul je zien dat het avondrood de locatie nog indrukwekkender maakt.
Salemi
Salemi ligt precies in het geografische centrum van de provincie Trapani, op de helling van de Monte delle Rose op 442 meter boven de zeespiegel. Het plaatsje heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van Sicilië. Het was namelijk in Salemi, waar Giuseppe Garibaldi op 14 mei 1860 de overwinning op Koning Frans II afkondigde, nadat hij twee dagen eerder met zijn mille (1000 man) in Marsala aan land was gekomen om te strijden voor de Italiaanse eenwording.
Net zoals Gibellina werd ook Salemi in 1968 zwaar getroffen door de aardbeving die de hele Valle del Belice teisterde. Om het plaatsje weer in oude glorie te herstellen, lanceerde burgemeester Vittorio Sgarbi in september 2008 een bijzonder plan: diverse door de aardbeving getroffen woningen konden voor het symbolische bedrag van 1 euro worden gekocht. Het oude centrum van Salemi wordt gekenmerkt door smalle straatjes, kleine binnenplaatsjes en diverse uitkijkpunten. Op het hoogste punt van het dorp vind je de Piazza Alicia. Aan dit plein ligt de voor het grootste deel verwoeste Chiesa madre en het Castello, dat in de 13e eeuw werd gebouwd op de plek waar zich vroeger een Romeinse fortificatie bevond.
Calatafimi
Calatafimi werd in de Arabische tijd gesticht. De Arabieren noemden de plaats Kalat-al-Fimi, dat “kasteel van Eufemius” betekent. In de veertiende eeuw werd de strategische rol van Calatafimi geconsolideerd door het versterken van de Byzantijnse burcht en het optrekken van muren rondom de stad. Op 15 mei 1860 vond een grote veldslag plaats tussen Garibaldi en zijn mille (verzetsleger) en de Bourbons, die verreweg in de meerderheid waren. De slag, die uiteindelijk door Garibaldi werd gewonnen, was beslissend voor de organisatie van Sicilië en de eenwording van Italië. Op de berghelling waar de strijd werd gevoerd, een paar kilometer van Calatafimi en Segesta, staat nu een obelisk ter nagedachtenis aan de soldaten die hun leven hebben gegeven aan de eenwording van Italië (Pianto Romano).
In Calatafimi staan veel kerken, waarvan de San Silvestro Papa uit de 12e eeuw – de chiesa madre (“moederkerk”) – en de Chiesa del Santissimo Crocifisso zeker een bezoek waard zijn. De laatste werd door Goethe, Samuel Butler en Jean Houel zelfs de mooiste kerk van heel Sicilië genoemd! Bovenop de heuvel waarop Calatafimi werd gebouwd, vind je de ruïnes van het middeleeuwse kasteel. Vanaf dit punt heb je een mooi uitzicht op de vallei en kun je de tempel van Segesta zien, die onderaan de Monte Barbaro ligt. Je kunt een bezoek aan Calatafimi prima combineren met een bezoek aan het plaatsje Salemi.